Lãnh đạo trong thời kỳ biến động: Khi nào thì nên “buông tay”?
Vừa mới hôm qua đây là câu hỏi mà một CEO đã hỏi Quỳnh. Chủ đề thú vị này khiến Quỳnh suy ngẫm suốt cả đoạn đường về. Sẽ khó lắm nếu chúng ta chỉ khuyên nhau rằng “Ôi buông bớt đi để đội ngũ còn trưởng thành chứ”. Vì Quỳnh hiểu rằng với một nhà lãnh đạo, đặc biệt là một CEO thì tâm lý nắm chặt quyền kiểm soát là điều dễ hiểu.
Trớ trêu thay, việc nắm chặt quyền kiểm soát không còn đảm bảo thành công cho một tổ chức. Thay vào đó, khả năng “buông” đúng lúc – trao quyền và niềm tin cho đội ngũ, và tạo điều kiện để họ tự trưởng thành – là một trong những kỹ năng chiến lược mà mỗi CEO thật sự cần học và cần có.
Khi càng cố kiểm soát, chúng ta càng dễ bị rơi vào trạng thái quá tải và kiệt sức. Đồng thời, đội ngũ cũng dần phụ thuộc, không thể tự chủ và khó có động lực sáng tạo. Việc buông tay có thể mang lại rủi ro – điều này đúng – nhưng chính trong những tình huống rủi ro, đội ngũ của bạn sẽ có cơ hội để phát huy hết năng lực tiềm ẩn. Họ sẽ học cách đối diện với khó khăn và trưởng thành từ những bài học thực tiễn. Như một cây non muốn vươn mình dưới ánh nắng, đội ngũ của bạn cần được phép đối mặt với gió bão để đủ mạnh mẽ mà đứng vững.
Một ví dụ đáng chú ý là cách mà Google đã thiết kế chương trình “20% time” – cho phép nhân viên dành 20% thời gian làm việc để thực hiện các dự án mà họ đam mê, không nhất thiết phải thuộc nhiệm vụ chính của họ. Kết quả là nhiều sản phẩm đột phá như Gmail hay Google News đã ra đời từ chính sự trao quyền này. Tinh thần “buông” của Google không phải là từ bỏ vai trò lãnh đạo, mà là tạo điều kiện cho nhân viên khám phá tiềm năng và đóng góp vào sứ mệnh của công ty theo cách riêng của họ.
Một CEO sáng suốt biết khi nào nên bước lùi để tạo không gian cho đội ngũ. Đây không chỉ là nghệ thuật lãnh đạo, mà còn là sự thấu hiểu về giới hạn của mình. Thay vì ôm đồm tất cả, nhà lãnh đạo học cách phân biệt giữa những quyết định cốt lõi cần sự tham gia trực tiếp và những lĩnh vực mà họ có thể tin tưởng và trao quyền cho đội ngũ. Trong thực tế, những CEO thành công nhất không phải là người làm thay cho mọi người, mà là người dẫn dắt bằng niềm tin, tạo ra môi trường mà mọi người đều có cơ hội tỏa sáng.
Vậy khi nào là lúc thích hợp để CEO “buông”? Câu trả lời nằm ở việc hiểu rõ về:
– khả năng và động lực của đội ngũ
– tin tưởng vào quy trình đã xây dựng
– sẵn sàng đối mặt với những thất bại nhỏ trên con đường phát triển bền vững.
Quỳnh sẽ để ở đây 5 câu hỏi trợ giúp các CEO suy ngẫm sâu hơn nhé:
1. Khi buông tay, điều gì thực sự làm tôi lo lắng, và nỗi sợ này có dựa trên lý do thực tế hay chỉ là cảm giác?
2. Trong những lần tôi đã trao quyền và để đội ngũ tự quyết, điều gì bất ngờ tích cực đã xảy ra mà tôi không ngờ tới?
3. Đâu là những ranh giới rõ ràng giữa điều mà tôi cần kiểm soát và điều mà tôi có thể cho phép đội ngũ tự quản lý?
4. Những mục tiêu dài hạn nào mà tôi cần hướng tới thay vì mải mê với những chi tiết ngắn hạn?
5. Tôi muốn đội ngũ của mình tự tin như thế nào trong các quyết định của họ, và tôi sẽ làm gì để khích lệ niềm tin đó?